Çanakkale Tarih ve Kültür Vakfı ile Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü ortaklığında, 18 Kasım 2011 Cuma günü “Çanakkale’de İlkçağdan Günümüze Göçler” konulu sempozyum düzenlendi.
ÇOMÜ Terzioğlu Kampüsü’ndeki Troia Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Çanakkale’de İlkçağ’dan Günümüze Göçler” konulu sempozyumun açılış törenine Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna, Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, ÇOMÜ Rektörü Prof. Dr. Sedat Laçiner, Çanakkale Tarih Kültür Vakfı Başkanı Muzaffer Bayraktar ile çok sayıda davetli katıldı.
Sempozyumun açılış konuşmasını yapan ÇOMÜ Rektörü Prof. Dr. Sedat Laçiner, “Göç, ‘Türkleri ifade edin, karakteristiğini anlatın’ dediğiniz zaman bizim milletimiz için sayabileceğiniz birkaç özellikten bir tanesi. Göçmen millet de diyebiliriz Türkler için. Çünkü bazen bana soruyor insanlar. Göçmen misiniz, macır mısınız diye. Ben de siz değil misiniz diye cevap veriyorum. Çünkü bu ülkede macır olmayan, göçmen olmayan bir tek kişi dahi yok. Kendisi değilse babası, babası değilse, annesi ve muhtemelen de hepsidir. Çanakkale bölgesi de Anadolu’nun diğer yerlerinden çok daha farklı bir özellik göstermiyor. Hatta daha fazla göçlere maruz kalmış bir bölge. Hem doğu-batı hem de kuzey-güney geçiş yollarının kilit noktalarından birisi. Buradan gidenler ve gelenler var. Bunlar son olmayacak. Bundan sonra da bu göçler yaşanacak. Ümit ederiz ki bu göçler gönüllü göçler olur. Yani ekonomik, eğitim, sağlık sebebiyle buraya gelen insanlar olur. Üniversite olarak bizim en önemli işlevimiz de bu. Öğrenci sayımız 33 bine yaklaşıyor, çalışan sayısı da 2 bin 500’ün üzerinde. Bu tür kurumlarda daha çok göçmenler yaşar. Buraya gelen öğrencilerin bir bölümü burada kalıyor, bir bölümü de yurt içine ve yurt dışına göç ediyorlar. O anlamda baktığımızda göçü anlamak Çanakkale’yi anlamak anlamına da gelebilir. Göçü anlamak Türk milletinin geldiği ve gideceği istikameti anlatmada çok faydalı bir yol olabilir” dedi.
Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, göçün insanlık tarihi boyunca oluşan sosyolojik bir olgu, içinde kültürü ve acıları da barındıran, mutlaka insanların yaşamlarını değiştiren ve yeni yaşadıkları yerlerde de onları etkileyen bir olgu olduğunu söyledi. Anadolu coğrafyasının, dünyada üzerinde yüzlerce medeniyet kurulmuş ve göçmüş tek coğrafya olduğunu belirten Başkan Gökhan, “Biz kimiz ve neredeniz, biz bütün o medeniyetlerin mirasçısıyız. Biz hepsiyiz. Dolayısıyla bu süreç içerisinde buralara kimler gelmiş ve göçmüş hepsi önemli bir inceleme konusu. Ama Çanakkale özeline girdiğimiz de Çanakkale Türkiye’deki en kozmopolit illerden bir tanesi. Troya’dan bugüne, ama özellikle 18 ve 19’üncü yüzyıldan itibaren bu kent çok çeşitli göçler yaşamış. Burada çok önemli unsurlarla beraber yaşanılmış. Yahudilerle, Ermenilerle, Rumlarla, Balkan ve Kafkas göçmenleri, Giritliler ile bir arada yaşanmış. Bir çok insan kültürü burada bir arada yaşıyor. Bu kentte diğer kentlere göre bir farklılık hissediliyorsa bunun nedeni burada bu insanların ve kültürlerin bir arada yaşayabilme şansını elde etmiş olmaları. Bu kültürler birbirleri ile çok yakın iletişim ve etkileşim içerisinde. Bu nedenle bunların incelenmesi son derece önemli” dedi.
Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna ise, “Göç tarihi insanlık tarihi kadar eskidir ve dünyada göç her zaman gündemde olmuştur. Yani insanlık tarihini öğrenmek istiyorsak dünyadaki göç olgusuna göz atmamız, göç alan bu topraklardaki sosyal hayatı bilmemiz, yorumlamamız ve ona göre hareket etmemiz gerekmektedir” dedi.
Çanakkale ve yöresindeki göçlerin ele alındığı sempozyumda, Asya ve Avrupa arasında stratejik bir geçiş noktasında yer almasından dolayı ilk çağlardan günümüze göçlere sahne olan Çanakkale ve çevresine bu göçlerin sosyal, kültürel ve ekonomik hayata etkileri konuşularak, göç dalgalarının Çanakkale bölgesini nasıl etkilediği, insanların hangi sebeplerle göç ettikleri ve iç göçlerin kentleşmeyi ne şekilde etkilediği sorularına cevaplar arandı. Sempozyumun ara başlıkları ise “Tarihsel süreçte göç olgusu ve kültürel etkileri”, “Çanakkale bölgesine ilk dönem göçler ve kültürel boyutları”, “Türk hakimiyeti döneminde Çanakkale’ye göçler ve kültürel etkileri”, “Osmanlı döneminde Çanakkale ve göç” ile “Cumhuriyet döneminde göçler ve bölgelere etkileri” konularından oluştu.